Trừ Dạ Hữu Hoài Thôi Đồ

 

Cũng TRỪ DẠ HỮU HOÀI, cũng tấm thân phiêu lãng, lữ thứ tha hương, nhưng tâm sự của THÔI ĐỒ xót xa thảm hại hơn Mạnh Hạo Nhiên rất nhiều. Ta hãy cùng chia sẻ với tác giả tâm sự qua bài thơ sau đây :

        除夜有懷                TRỪ DẠ HỮU HOÀI
                                       
        迢遞三巴路，        Điều đệ tam ba lộ,
        羈危萬里身。        Ký nguy vạn lý thân.
　    亂山殘雪夜，        Loạn sơn tàn nguyệt dạ,
        孤燭異鄉人。        Cô chúc dị hương nhân.
　   漸與骨肉遠，        Tiệm dữ cốt nhục viễn,
       轉於奴僕親。        Chuyển ư nô bộc thân.
　   那堪正飄泊，        Na kham chánh phiêu bạc,
       來日歲華新。        Lai nhật tuế hoa tân.
                    崔涂                                        Thôi Đồ

 CHÚ THÍCH :
         1. Điều Đệ : Xa xôi diệu dợi.
         2. Tam Ba : Chỉ xứ Ba Quận, Ba Đông, Ba Tây, nay thuộc đông bộ của tỉnh Tứ Xuyên.
         3. Ký Nguy : Chỉ Trong nguy nan mà thân lại ở xứ người.
         4. Câu số 4 : Có bản chép là : " Cô độc dị hương xuân "  孤獨異 鄉春  . Có nghĩa : Mùa xuân đến mà chỉ có một thân một mình nơi đất khách tha hương. CHÚC : Là Đuốc. Hoa Chúc : là Đuốc Hoa. Cô Chúc : là Cây đuốc cô đọc lẻ loi.
         5. Đồng Bộc Thân : Đồng là Tiểu đồng, Thư đồng. Bộc là Nô bộc. Thân là Thân thiết . Đồng Bộc Thân có nghĩa : Cả thư đồng nô bộc cũng thấy thân thiết như người thân.
                  

          崔涂 （854～?）字礼山，今浙江富春江一带人。唐僖宗光启四年（888）进士。终生飘泊，漫游巴蜀、吴楚、河南，秦陇等地，故其诗多以飘泊生活为题材，情调苍凉。《全唐诗》存其诗1卷。
     THÔI ĐỒ  ( 854-? ) , tự là Lễ Sơn, là người ở dãi Phú Xuân Giang, thuộc tỉnh Chiết Giang ngày nay. Ông đậu Tiến Sĩ năm Quang Khải thứ 4, đời Đường Hi Tông. Cả đời phiêu bạc, lãng du các xứ Ba Thục, Ngô Sở, Hà Nam, Tần Lũng... , nên thơ của ông phần nhiều lấy đề tài tả cảnh sống phiêu bạc giang hồ, tình tiết âm điệu thê lương. " Toàn Đường Thi  " còn giữ được một tập thơ của ông.

DỊCH NGHĨA :
            Diệu vợi trên đường đi gập ghềnh khúc khủy của xứ Tam Ba, Tấm thân ngoài ngàn dặm nầy đang tạm dung ở xứ người an nguy khó định. Đêm lạc lỏng trong cảnh tuyết tan giữa núi non chập chùng , người tha hương cô đọc với ngọn đuốc lẻ loi, và ... càng đi thì lại càng xa những người thâm tình cốt nhục, nên tình cảm chuyển sang cho thư đồng nô bộc xem họ như những người thân. Không sao kham nỗi với nỗi phiêu bạc giang hồ, trong khi ngày mai nầy đã lại bước sang năm mới rồi !

Diễn Nôm

Ba sơn diệu vợi đường dài,
Lẻ loi cô độc ai hoài một thân.
Tuyết tan non núi chập chùng,
Đuốc đơn người lẻ ngại ngùng bước chân.
Thân nhân cốt nhục xa dần,
Tính thân chuyển cả thư đồng bộc nô.
Tấm thân phiêu bạc giang hồ,
Mai ngày năm mới thân cô một mình !

Đỗ Chiêu Đức.

***       

Quên Đi cũng chia sẻ nỗi buồn xa xứ của Thôi Đồ cùng Các Vị

Đêm Trừ Tịch Nhớ.

Diệu vợi đường Tam Ba
Chốn nguy chẳng nệ hà
Ngàn non đêm tuyết chảy
Xuân khách một mình ta
Thân tộc giờ ngăn cách
Người hầu kề chẳng xa
Đành thôi thân lãng tử
Thêm một mùa xuân qua
                       Quên Đi

***
Mailoc  cũng xin góp vần cùng các bạn thơ.

     Nỗi Nhớ Đêm Cuối Năm

Đường Ba Tam xa-xôi diệu vợi ,

Bao hiểm nguy chờ đợi một thân .

Tuyết đêm đồi núi tan dần ,

Quê người dưới ánh đèn dầu mình ta .

Thân bằng hữu rồi ra mất biệt ,

Chỉ tiểu đồng thân thiết nghĩa cao .

Nổi trôi há chịu mãi sao ?

Ngày mai năm mới đượm màu xuân tươi .

                                 Mailoc phỏng dịch

                                            01-02-13

***

      Song Quang xin góp vui cùng quý thi huynh bằng một bản dịch cũng để nói lên nổi cảm xúc của mình trong đêm 31 ngồi chờ tiếng chuông Giao thừa rơi ở New York đánh dấu năm 2013 đến.Thân
 

Nỗi Lòng Đêm Trừ Tịch

Đường đi diệu vợi  chốn Tam Ba

Dung tạm xứ người ở rất xa

Như lạc trong đêm tan tuyết núi

Tha hương đất khách một mình ta

Thân nhân bạn hữu nào hay biết !

Nô bộc xem như trẻ ở nhà

Phiêu bạc giang hồ kham nổi tá ??

Ngày mai năm mới chắc đơm hoa ?

                                 Song Quang