Tống Táo Thi

      Hằng năm cứ đến ngày 23 tháng Chạp, thì dân Việt ta có tục lệ cúng tiễn đưa Ông Táo về trời, người Hoa thì cúng vào đêm 24. Bỏ qua về xuất xứ của tục lệ nầy, chỉ xét về phần cúng tế. Người Việt và người Hoa ở Việt Nam thường cúng tiễn Táo Quân bằng " thèo lèo ", bánh mức, chè Ỷ... hương hoa trà nước... và giấy tiền vàng bạc kèm theo các hình cò bay ngựa chạy. Ý là để cho ông Táo cởi ngựa cởi cò về trời ( trong văn học thì cho là cởi cá Chép ), còn " thèo lèo " bánh mức... là để ăn cho ngọt miệng đặng báo cáo cho tốt với Ngọc Hoàng Thượng Đế về tình trạng gia đình nơi mà ông Táo đang cư ngụ....
      Nhớ lúc nhỏ, khi gần Tết , tôi đã đọc được một bài thơ " Tống Táo Thi " 送 竈 詩 trên báo để tiễn đưa ông Táo như sau :

      送 竈 詩                   Tống Táo Thi

 

麥芽糖餅餞行蹤， Mạch nha đường bỉnh tiễn hành tung,
拜祝佯癡且作聾。 Bái chúc dương si thả tác lung.
只有一般應開口， Chỉ hữu nhất ban ưng khai khẩu,
煩君報我一年窮。 Phiền quân báo ngã nhất niên cùng !

CHÚ THÍCH :
1. Đường Bỉnh : là Kẹo bánh. Đường là Đường, mà cũng là Kẹo nữa.
2. Dương : là Giả đò. Tác : là Làm bộ.
3. Si : là Ngây, là Dại.
4. Nhất ban : là Mạo từ ( Article )chỉ : Một Điều, Một Cái.
5. Nhất niên : là Cả năm, suốt năm, chớ không phải MỘT NĂM.

DỊCH NGHĨA :
Mạch nha, Kẹo, bánh... đưa tiễn bước chân ông đi.Khi bái kiến và chúc tụng Thượng Đế xin ông giả ngây giả điếc dùm cho ( đừng nói lung tung những chuyện không tốt của tôi ). Chỉ có một điều ông nên mở miệng nói là.... Cảm phiền ông báo với Ngọc Hoàng là sao tôi lại nghèo suốt cả năm vậy !

Diễn Nôm:

          Thơ Tiễn Táo 

Mạch nha kẹo bánh tiễn chân ông,

Lên đó giả ngây giả điếc dùm.

Chỉ có một điều nên mở miệng,

Rằng ta nghèo suốt một năm ròng !
                           Đỗ Chiêu Đức.

Tái Bút :
Xin được nói thêm về 2 chữ THÈO LÈO.
THÈO LÈO là phát theo âm Tiều Châu của 2 chữ TRÀ LIỆU 茶料 : là Những Vật Liệu dùng để Uống Trà. VẬT LIỆU ở đây là chỉ những món đồ ngọt như : Kẹo Đậu Phọng, Kẹo mè đen, mè trắng, cốm, và những viên đậu phọng được áo một lớp đường màu trắng mà ta quen gọi là " Cứt Chuột ".
" Thèo Lèo Cứt Chuột " là món ngon dùng để uống trà và là món không thể thiếu khi cúng ông Táo ở quê tôi : Cái Răng, Ba Láng, Vàm Xán, Phong Điền...

Giới thiệu bài viết tới...
LỮ MÔNG CHÍNH ( 944&946- 1011 )
呂蒙正（944或946-1011），字聖功，河南洛陽人，977年宋太宗丁丑科狀元。呂蒙正中狀元後，曾任將作監丞、通判、著作郎、左補闕、參知政事等官銜。988年，呂蒙正出任宰相，病逝於大中祥符四年（1011年），享年67歲，謚文穆。

                                                    x X x

Anh Chiêu Đức thân mến, 

     Theo như Anh viết, bài thơ Này có phải của Tể tướng Lữ Mông Chính hay không?
     Một Bài Thơ thật vui. Xin được cùng vui .
                                           Thân mến

        Thơ Tiễn Táo
Bánh mứt kẹo đường tiễn Táo ta
Thiên đình đến lượt cứ lơ là
Một điều duy nhất mong Ông nói
Sao chuyện thiếu ăn mãi vậy cà.
                                   Quên Đi