Sơn Phòng Xuân Sự - Sầm Tham

          Mùa Xuân là mùa hoa cỏ xanh tươi rực rở với muôn hồng ngàn tía, nhưng... phải ở hoàn cảnh nào thì cỏ non hoa đẹp mới làm vui được lòng người... Đôi khi cỏ non hoa đẹp chỉ tạo thêm nỗi tang thương biến đổi của cuộc sống mà thôi !!!...
              Mời tất cả hãy cùng đọc bài " Sơn Phòng Xuân Sự " của Sầm Tham thì sẽ rõ...

         山房春事                    SƠN PHÒNG XUÂN SỰ
    梁園日暮亂飛鴉，     Lương Viên nhật mộ loạn phi nha,
    極目蕭條三兩家。     Cực mục tiêu điều tam lưỡng gia.
    庭樹不知人去盡，     Đình thọ bất tri nhân khứ tận,
    春來還發舊時花。     Xuân lai hoàn phát cựu thời hoa.
                          岑參                                              Sầm Tham.
Chú Thích :

        1. Sơn Phòng : là Nhà cất trên triền núi như là một biệt thự ngày nay, để ngắm cảnh và hưởng nhàn. PHÒNG là Cái Phòng, nghĩa rộng là Nhà .

        2. XUÂN SỰ : là Việc của mùa xuân, ý chỉ Xuân Sắc, Xuân Quang, là Quang cảnh của mùa Xuân.

        3. LƯƠNG VIÊN : là khu vườn nghỉ mát, hưởng nhàn, hưởng lạc, của Lương Hiếu Vương Lưu Võ đời Tây Hán dựng nên, còn có tên là Thố Viên 兔园, và tục danh là Trúc Viên 竹园. Vườn rất lớn, chu vi hơn 300 dặm, tọa lạc tại phía đông của Thương Khâu huyện, thuộc tỉnh Hà Nam hiện nay. Trong vườn có Bách Linh Sơn, Lạc Viên Nham, Thê Long Tụ, Nhạn Trì, Hạc Châu... Tòa ngang dãy dọc, kỳ hoa dị thảo, trân cầm dị thú khắp nơi. Lương Hiếu Vương từng thiết tiệc lớn nơi nầy, tất cả danh tài đương thời như Tư Mã Tương Như... đều được mời đến, nhằm lúc mùa xuân, hoa thơm cỏ biếc, tài tử giai nhân hội tụ, ngựa xe như nước, áo quần như nen... Phồn hoa nhất thời không đâu sánh kịp.
          4. LOẠN PHI NHA : là Quạ đen bay loan xạ cả.
          5. CỰC MỤC : là Mút tầm mắt.
          6. ĐÌNH THỌ : là Cây cỏ trong sân vườn.

XUẤT XỨ :
           Bài thơ nầy tả cảnh Sơn Phòng, biệt thự nghỉ mát ngày xưa của Lương Hiếu Vương sau hơn 500 năm, vào đời Đường, sau 8 năm chiến tranh loạn lạc của loạn An Lộc Sơn, dân cư sơ tán, cảnh trí tiêu điều. Mùa thu năm Khai Nguyên thứ 29 ( 741 ), Sầm Tham từ Khuông Thành dọn về Đại Lương. Mùa xuân năm sau, dạo chơi ở Lương Viên và làm bài thơ nầy .... Ta hãy nghe Sầm Tham kể lể đây...

DỊCH NGHĨA :
                      Quang Cảnh Mùa Xuân Ở SƠN PHÒNG.

           Chiều xuống trên Lương Viên lũ quạ bay xao xác, hổn loạn. Nhìn mút tầm mắt chỉ thấy xác xơ tiêu điều vài ba căn nhà còn xót lại. Trong sân lá hoa cây cỏ không biết người đà thất tán hết rồi, nên khi xuân đến lại vẫn rực rỡ trổ những hoa xưa như những năm nào !

           Thiên nhiên cây cỏ vẫn vô tình, không cảm nhận được cái tang thương biến đổi của cuộc đời, tàn phá của chiến tranh, ly tan của nhân thế, đào thải của thời gia

DIỄN NÔM :

CHUYỆN XUÂN CỦA SƠN PHÒNG

Vườn Lương chiều xuống quạ nhởn nha ,
Hoang vắng tiêu điều mấy nóc gia.
Cây cỏ biết đâu người thất tán,
Xuân về vẫn trổ bấy nhiêu hoa.!

   Lục bát

  Lương Viên chiều xuống quạ bay,

Tiêu điều mấy nóc nhà ai hoang tàn,

           Cỏ cây đâu biết ly tan,
 Xuân về vẫn nở ngập tràn hoa xưa !

                           Đỗ Chiêu Đức.

***

     XUÂN  SƠN  PHÒNG

(1)

Lương Viên huyên náo quạ chiều tà ,

Xa tắp tiêu điều mấy nóc gia .

Cây chẳng biết người đà tứ tán ,

Xuân về vẫn rực những bông hoa .

    

(2)

    Chiều Lương Viên quạ về huyên náo ,

             Tít mù xa mờ ảo mấy nhà .

            Không hay người đã đi xa ,

Cây sân xuân đến đơm hoa như thường .

                        Mailoc phỏng dịch

***

  Nét Xuân Nơi Nhà vùng Núi

1/

Chiều tối vườn Lương quạ nhởn nha

Tiêu điều vài mái lá nơi xa

Trong sân cây ngỡ người còn đấy

Đợi lúc xuân về vẫn trổ hoa

2/

      Vườn Lương quạ lạn kêu chiều

       Từ nơi xa tít đìu hiu mấy nhà

        Cây nào biết vắng người ta

Nên xuân vừa đến nở hoa như thường.

                                Quên Đi

***