Long Hồ Vãn Phiếm

1. Bản chữ Hán cổ của bài thơ :

  龍胡晚泛        LONG HỒ VÃN PHIẾM
            阮通                               Nguyễn Thông
 
反照千山暮， Phản chiếu thiên sơn mộ,
輕寒細雨餘。 Khinh hàn tế vũ dư.
村煙過竹遠， Thôn yên qúa trúc viễn,
松影落江疏。 Tùng ảnh lạc giang sơ.
鳥道雲俱迥， Điểu đạo vân câu quýnh,
孤舟歲欲除。 Cô chu tuế dục trừ.
數家林下住， Sổ gia lâm hạ trú,
寥落似吾廬。 Liêu lạc tự ngô lư.

CHÚ THÍCH :

* Long Hồ : là tên con sông nhánh ở thượng lưu sông Hương, phía tây thành phố Huế.
* Vãn Phiếm : là Chiêu hôm thả xuồng(ghe) đi lòng vòng chơi.
* Điểu Đạo : Không phải là đường chim bay, mà là đường vòng vèo hiễm trở.
* Tuế Dục Trừ : Tuổi sắp bị trừ, có nghĩa là : Năm sắp hết.
* Liêu Lạc : là Lưa thưa, là Xơ xác.
* Lư : là Lều, là Chòi, là Nhà ở xơ xài.

DICH NGHĨA :
Chiều Thả Thuyền Trên sông Long Hồ

Ánh nắng phản chiếu trên ngàn núi của buổi chiều tà, sau cơn mưa lất phất và cái lạnh se se nhè nhẹ, thôn xóm chìm trong sương khói mịt mù của lũy tre xa và bóng của các cây tùng lưa thưa in xuống dòng sông châp chới, những con đường ngoằn nghèo khút khủyu chập chờn trong những đám mây xa xa. Chiếc thuyền lẻ loi của ta trôi nổi trên sông trong năm tàn tháng lụn, thấp thoáng đâu đây vài nóc gia ẩn hiện trong rừng thông, lưa thưa buồn bã cũng giống như là túp nhà tranh của ta vậy !


DIỄN NÔM :
 
Chiều Thả Thuyền Trên Sông Long Hồ Nắng chiều phản chiếu non ngàn,
Sau cơn mưa nhẹ lạnh tràn se se.
Mịt mờ sương phủ lũy tre,
Bóng thông thưa thớt thuyền nhè nhẹ trôi
Quanh co đường vắng ven đồi,
Mây xa thuyền lẻ bồi hồi xuân tiêu.
Nhà ai mấy nóc liêu xiêu,
Buồn như lều vắng tiêu điều như ta ! 
                               Đỗ Chiêu Đức

***
Long Hồ Vãn Phiếm (*)
Phản chiếu thiên sơn mộ
Khinh hàn tế vũ dư.
Thôn yên qúa trúc viễn,
Tùng ảnh lạc giang sơ.
Điểu đạo vân câu quýnh,
Cô chu tuế dục trừ.
Sổ gia lâm hạ trú,
Liêu lạc tự ngô lư.
Nguyễn Thông
Dịch nghĩa:
Bóng nắng chiều rọi trên nghìn qủa núi
Mưa nhỏ tạnh rồi, khí trời hơi lạnh
Khói thôn chơi vơi qua làn tre xa
Ngó dọc bờ sông, bóng tùng thưa thớt trên mặt sông
Con đường nhỏ cùng với mây núi xa tít
Chiếc thuyền con trên sông vào lúc cuối năm
Dưới chân rừng, nhà cửa lác đác
Cảnh quạnh hiu tương tự như quê nhà ta.
(*) Long Hồ: tên con sông nhánh ở thượng lưu sông Hương, phía tây thành phố Huế
Dịch Thơ :

Chiều Dạo Thuyền Trên Sông Long Hồ

Núi chập chùng chiều buông nắng vắt
Mưa nhẹ tàn, lạnh ngắt mênh mang.
Khói lam ôm ấp tre làng,
Bóng tùng thưa thớt mơ màng trên sông.
Con đường nhỏ mây lồng hun hút,
Thuyền đơn côi vào lúc năm cùng.
Dăm nhà lác đác ven rừng,
Hắt hiu giống hệt tưởng chừng quê ta.
                         Mailoc phỏng dịch

Nguyễn Thông (1827-1884) tự là Hy Phần,biệt hiệu Đôn Am, ngươìf huyện Tân Thạnh
( Gia Định ). Năm 23 tuổi đậu Cữ Nhân trường thi hương Gia Định (1849) được bổ làm huấn
đạo ở Gia Định. Sau hàng ước 1862, ông được bổ làm Đốc Học tỉnh VỉnhLong. Năm
1867, Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây, Ông được bổ ra Trung. Nhân mắc bịnh, ông cáo quan về nghỉ, dựng nhà riêng gọi là Ngọa Du Sào, gần thị xã Phan Thiết cùng các bạn làm thơ ngâm vịnh.
Năm 1883 kinh thành thất thủ, Vua Tự Đức băng hà, ông ra Huế thọ tang vua.
Ông mắt năm 1884 thọ 57tuổi.Mộ phần của ông đối diện với tháp Chàm Pôshanư, trên con đường từ Phan Thiết đi Mũi Né.
***
Chiều Dạo Thuyền Trên Sông

Bóng nắng chiều đồi núi dốc trơn
Tạnh mưa nhỏ nhẹ lạnh từng cơn
Nông thôn sương khói tre mờ mịt
Tùng bóng dòng sông nước chập chờn
Đường nhỏ mây lồng bay thấp thoáng
Thuyền con năm hết nhấp nhô vờn
Bìa rừng nhà cửa trông thưa thớt
Cứ tưởng quê mình giống hệt hơn...                    Mai Xuân Thanh
          Ngày 27 tháng 12 năm 2017***

Dạo Thuyền Trên Dòng Long Hồ

Bóng nắng rơi trên đỉnh núi ngàn

Mưa rồi, khí lạnh bỗng tràn lan

Thôn xa, khói tỏa bờ tre lả

Lối vắng, tùng soi mặt nước tràn

Mây xám phủ mờ che lối nhỏ

Thuyền con lờ lững giữa năm tàn

Bìa rừng, dăm nóc nhà hiu quạnh

Nào khác quê ta, cảnh xóm làng.

                      Phương Hà

***

Thuyền Chiều Dạo Bến Long Hồ

Nắng chiều gát núi chập chùng

Cơn mưa nhỏ tạnh ,mông lung lạnh về

Khói thôn lan toả hàng tre

Bờ sông thấp thoáng le hoe cội tùng

Mây ngàn che kín con đường

Thuyền con lờ lung trên song năm tàn

Bìa rung lác đác nhà sàn

Cảnh trang hiu quanh giống làng quê ta

                                   songquang

***

Rong Thuyền Trên Sông Long Hồ

Chiều rơi trên đỉnh núi

Hơi lạnh nối mưa giông

Khói xóm che mờ trúc

Bóng tùng in trên sông

Mây cao đường thật vắng

Năm hết thuyền ta rong

Rừng rậm nhà đôi nóc

Tựa quê dạ hằng mong

                    Quên Đi***